پاسخ امام به انتقادات حکیمی چه بود؟
تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۳۰۰۰۵
به گزارش خبرنگار جماران، رمضان سال 1389 قمری مطابق با بیست و هشتم آبان ماه سال 48 بود که امام خمینی (س) نامه ای خطاب به علامه محمدرضا حکیمی نوشته و در آن بر ضرورت آگاه سازی جامعه تاکید کردند. اما علت نوشتن این نامه چه بود؟
مرحوم حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی پور در خاطرات خود به علت نوشتن نامه امام به علامه حکیمی اشاره و آن را اینگونه نقل کرده است:
از برادران حکیمی، یک بار محمدرضا و یک بار هم محمد حکیمی نامه ای برای امام نوشته بودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در نامه امام به حکیمی آمده است:
"بسمه تعالی
رمضان المبارک 1389
جناب مستطاب ثقة الاسلام آقای حکیمی ـ دامت افاضاته
گرچه جناب آقای آزرم[1] را ملاقات نکرده ام لکن تا اندازه ای از روحیات ایشان اطلاع دارم. قبلاً هم پس از انتقال به عراق قطعه شعری که حاکی از افکار ایشان تا اندازه ای بود ملاحظه نموده ام. اینک نیز «پیام» بلند پایه را دیده و از ایشان تقدیر می کنم. اینجانب روزهای آخر عمر را می گذرانم، و مع الأسف نتوانستم خدمتی به اسلام عزیز و مسلمین بنمایم؛ ملت هایی که با جمعیت بسیار انبوه و اراضی بسیار وسیع و ذخایر بسیار گرانبها و سوابق بسیار درخشان و فرهنگ و قوانین آسمانی در تحت اسارت استعمار با گرسنگی و برهنگی و فقر و فلاکت و عقبماندگی دست به گریبان و در انتظار مرگ نشسته اند،[و] دولت ها که به دست استعمار تشکیل می شوند، جز در خدمت آنها نمی توانند باشند. اختلافات موجوده در بین سران دوَل اسلامی ـ که میراث ملوک الطوایفی و عصر توحش است و با دست اجانب برای عقب نگاه داشتن ملت ها ایجاد شده است ـ مجال تفکر در مصالح را از آنها سلب نموده است. روح یأس و ناامیدی که به دست استعمار در ملت ها حتی در رهبران اسلامی دمیده شده است آنها را از فکر در چارهجویی باز داشته است. امید است طبقه جوان که به سردی ها و سستی های ایام پیری نرسیده اند با هر وسیله ای که بتوانند ملت ها را بیدار کنند؛ با شعر، نثر، خطابه، کتاب و آنچه موجب آگاهی جامعه است؛ حتی در اجتماعات خصوصی از این وظیفه غفلت نکنند، باشد که مردی یا مردانی بلند همت و غیرتمند پیدا شوند و به این اوضاع نکبتبار خاتمه دهند. باید جوان های تحصیلکرده از این هیاهوی اجانب خود را نبازند، و سرگرم بساط عیش و نوشی که به دستور استعمار برای آنها و عقب نگه داشتن آنها فراهم شده است نگردند. باید اشخاص بیدار، تولید مثل کنند و هرچه بیشتر همفکر و همقدم پیدا کنند و صفوف خود را فشرده کنند، و در ناملایماتْ پایدار و جدی و قویالاراده باشند، و از تواصی به حق و تواصی به صبر، که دستوری است الهی، غفلت نکنند. از خداوند تعالی عظمت اسلام و مسلمین را خواهانم. سلام اینجانب را به آقای آزرم و هرکس که در فکر چاره است ابلاغ نمایید. والسلام علیکم.
روح اللّه الموسوی الخمینی"
(صحیفه امام؛ ج 2، ص 253)
مرحوم فردوسی پور در بخش دیگری از خاطراتش به دیدار امام و حکیمی اشاره کرده و گفته است:
آقای حکیمی بسیار روشنفکر و سیاسی و اهل تحلیل بود؛ با آقای سید حمید روحانی، آقای دعایی و آقای محمد منتظری رفیق بود و این آقایان از فکر او استفاده می کردند. او هم یک طلبه پر و آزاد بود. نسبت به امام هم یک سری انتقاداتی داشت که این انتقاداتش را به ما منتقل می کرد. ما پیشنهاد کردیم که شما این مطالب را بنویس به امام بدهیم. ایشان نوشت. یک مقداری روی آن فکر و بررسی کردیم و من پاکنویس کردم و بردیم و به امام دادیم. منتظر بودیم که ببینیم عکس العمل امام چه است. بعد از یک هفته امام دنبال ایشان فرستادند که بگویید آقای حکیمی بیاید. آقای حکیمی اول با ترس و لرز خدمت امام رفت ولی وقتی بیرون آمد خیلی برافروخته و خوشحال بود. گفتم: چه شد، عکس العمل امام چه بود؟ گفت: امام اول فرمودند من به این فکر شما تبریک می گویم. نامه شما بسیار نامه خوبی بود و انتقاداتی که شما کردید بعضی هایشان را من می پذیرم، بعضی هایشان را هم جواب دادم. یکی از موارد که امام فرموده بودند اینها را من قبول دارم ولی راه چاره ندارد این بود که در آن نامه پیشنهاد شده بود، امام با سایر مراجع رفت و آمد بیشتری داشته باشند. چون رفت و آمد امام با مراجع در نجف در حد دید و بازدید بود. دید و بازدید هم در موقعی انجام می شد که یک مسافرتی برای یکی از آقایان پیش می آمد، جلوسی و دیداری داشته باشند، بازدیدی داشته باشند. یا در ایام اعیاد، یا روضه ای داشته باشند و به این مناسبت روضه مثلاً امام شرکت بکنند ولی در غیر این موارد امام به دیدن کسی نمی رفت. پیشنهاد آقای حکیمی این بود که امام بیشتر با این آقایان رفت و آمد بکنند، بنشینند صحبت بکنند، آنها هم در جریان مسائل سیاسی قرار بگیرند و بازوی امام و کمک امام باشند.
امام فرموده بود آیت الله شاهرودی که دچار فراموشی شده است من هم رفت و آمد بکنم خاصیتی ندارد. آیت الله حکیم هم که خوب نفوذشان در عربهاست، مشی خاص خودشان را دارند و می ماند آیتالله خویی. امام یک جریانی را از ملاقاتشان با آیت الله خویی نقل کرده بودند که: بعد از اینکه آیت الله خویی برای معاینه به انگلستان رفتند و مراجعت کردند، جلوسی داشتند. امام دیدن ایشان رفتند اما وقتی ماجرای اخراج و مشکلات طلاب حوزه نجف را برای آیت الله خویی نقل کردند، آیت الله العظمی خویی عوض اینکه پاسخ امام را بدهند، شروع کرده بودند به تعریف کردن از بیمارستان لندن و پرستارهای آنجا که چقدر با اخلاق و مهربانند. امام فرموده بود وقتی من اینها را شنیدم دیگر بلند شدم و بیرون آمدم، نتوانستم تحمل کنم و خلاصه امام درددل کرده بودند که شما می گویید من با آقایان رفت و آمد بکنم که همفکر بشوند، توقعی که شما دارید نتیجه ندارد.
یک پیشنهاد دیگر، که البته در نامه نبود، ولی من و آقای حکیمی به امام پیشنهاد کردیم این بود که ما یک ملاقاتی با شهید آیتالله صدر داشتیم و از ایشان خواستیم که بیشتر به ملاقات امام بیایند.ضمناً از ایشان برای کتاب اقتصادنا دعوت به مباحثه کردیم. از کتاب ایشان تعریف کردیم و گفتیم شما با امام همفکر هستید راه مبارزه تان یکی است. ایشان هم اظهار کرد من حرفی ندارم و من حاضرم، خدمت ایشان می روم. همین طور به امام هم این مطلب را گفتیم که امام هم قبول کردند. یک ارتباطی و رفت و آمدی برقرار شد اما برای شهید صدر مسائل حزبی مطرح بود که امام از آن مسائل خوششان نمی آمد و آن رفت و آمد و ملاقات هم خیلی موثر نبود گرچه دیدن امام و ملاقات امام در روحیه شهید صدر، خیلی موثر بود.
یک انتقاد دیگر در رابطه با مسائل مالی بود. مرحوم حاج شیخ نصرالله خلخالی[2] از تجار نجف و نماینده مرحوم آیت الله بروجردی بود. حتی ایشان قبل از آیت الله العظمی بروجردی نماینده آقای آیت الله آسید ابوالحسن اصفهانی هم بود ایشان یک سابقه ممتدی در نمایندگی از این مراجع داشت. امام هم که به نجف مشرف شدند به آقای حاج شیخ نصرالله خلخالی نمایندگی دادند. حواله جاتی که از ایران صادر می شد، چون آقای خلخالی در نجف و در عراق معروف بود به نام ایشان حواله می شد. پول هایی که برای امام می خواستند بفرستند از راه های رسمی و عادی به اسم حاج شیخ نصرالله می آمد.
انتقاد آقای حکیمی این بود که حاج شیخ نصرالله یک میلیونر است چرا باید امام با او ارتباط داشته باشد؟ امام باید کس دیگری را برای نمایندگی مالی خود انتخاب می کرد که این انتقاد را امام جواب داده بودند که: این به خاطر سابقه ایشان و به اعتبار اعتمادی است که من به ایشان دارم و تعهدی که ایشان دارد و مورد اعتماد تمام مراجع نجف و مراجع گذشته و مراجع فعلی بود. انتقاداتی که ایشان داشت هجده مورد بود که امام خیلی ها را پذیرفته و برخی را هم جواب قانع کننده داده بودند و بعد هم مجدد از آقای حکیمی تقدیر و تشکر کرده بودند. (کتاب خاطرات حجت الاسلام والمسلمین فردوسی پور؛ ص 161-166)
1 ـ نعمت میرزازاده متخلص به آزرم، شاعر معاصر خراسانی.
2. حجت الاسلام نصرالله خلخالی در نجف متولد شد و در حوزه علمیه همان شهر به تحصیل علوم دینی پرداخت. وی نیز همچون پدرش حاج حسن خلخالی نجفی، مورد وثوق علمای ایرانی و عراقی قرار گرفت تا جایی که وجوه شرعیه بزرگان چون آیات عظام ابوالحسن اصفهانی، بروجردی، حکیم، خوانساری به وسیله وی از ایران به حوزه نجف می رسید. ایشان بعدها با انتقال امام به نجف، همین نقش را برای ایشان ایفا کرد و وکیل امام در امور مالی شد. اموال شرعی رسیده از ایران با مدیریت ایشان به مصارف آموزشی و عمرانی می رسید. در واقع شیخ نصرالله خلخالی همچون یک بانک در امر دریافت و پرداخت پول فعالیت می کرد. ایشان در سال 1356 درگذشت.
منبع: جماران
کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان واردات خودرو جام جهانی 2022 قطر ویروس کرونا امام خمینی محمدرضا حکیمی محمد حکیمی افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان واردات خودرو جام جهانی 2022 قطر ویروس کرونا داشته باشند حجت الاسلام آقای حکیمی فردوسی پور الله خویی رفت و آمد حاج شیخ امام هم ملت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۳۰۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دفاع دانشجویان غیر مسلمان از مردم مظلوم فلسطین و غزه بازتاب نامههای مقام معظم رهبری است
آیتالله مصطفی محامی در خطبههای نمازجمعه این هفته زاهدان گفت: یکی از راههای تحصیل تقوای الهی تلاش برای ارتقا علمی، فرهنگی و رشد اقتصادی جامعه اسلامی است.
امام جمعه زاهدان ضمن اشاره به ۲۵ شوال تسلیت سالروز شهادت امام جعفر صادق (ع) عنوان کرد: امام صادق (ع) نمونه انسان کامل، پیشتاز، پیشرو و یک نمونه عالی برای بندگی صالح و شایسته خدا بود که دوست و دشمن به عبادت، زهد، علم، اخلاق، عرفان و معنویت ایشان شهادت دادند.
وی گفت: به واسطه اینکه سن امام صادق (ع) بیشتر از سایر ائمه بود به نام شیخالائمه شناخته میشوند و ایشان در سن۳۱ سالگی به امامت رسیدند و ۳۴ سال امامت داشتند و در سن ۶۵ سالگی به دست منصور دوانیقی به شهادت رسیدند.
آیتالله محامی اظهار داشت: امام صادق (ع) یک الگو برای وحدت و تعامل با مذاهب اسلامی بودند و محافل درس ایشان محل حضور علما، بزرگان و حتی ائمه مذاهب مخالف بود و خیلیها به شاگردی ایشان افتخار میکردند و امام در اواخر دوره بنی امیه و اوایل دوره بنی عباس توانستند در ادامه نهضت امام باقر (ع) یک نهضت علمی و فرهنگی راه بیندازند و معارف اسلام ناب را ارائه کردند و لذا اکنون بیش از صد هزار حدیث به دست ما رسیده و البته خیلی از منابع از دست ما رفته و این نشان دهنده عطمت حرکت بزرگ امام صادق (ع) و فرصت شناسی ایشان است.
وی گفت: ما باید از امام صادق (ع) درس بگیریم و در جهت تقویت وحدت، اتحاد و انسجام امت اسلامی و نیز تقویت مکتب اهل بیت (ع) و ترویج معارف مکتب اهل بیت (ع) با فرستادن فرزندان مستعد خود به حوزههای علمیه تلاش کنیم تا با معارف اسلام آشنا و در برابر هجوم دشمنان از اسلام ناب دفاع کنند و مبلغ شایستهای باشند.
نماینده ولیفقیه در سیستان و بلوچستان ضمن گرامیداشت سالروز شهادت شهید آیتالله مرتضی مطهری و تبریک روز معلم با اشاره به عملیات وعده صادق عنوان داشت: عملیات وعده صادق نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی و جبهه مقاومت بود و ایران اسلامی توان نظامی، دفاعی، علمی و اطلاعاتی خود را به رخ دشمنان جهان اسلام کشید و با اقتدار کامل این عملیات را انجام داد و دل مسلمانان و آزادی خواهان جهان را شاد کرد.
وی افزود: نکته اینجاست که اگر فکر جوان ایرانی به کار بیفتد و به میدان بیاید میتواند افتخار بیافریند و در صنعت نظامی، دفاعی، هوا و فضا و انرژی هستهای این توان را مشاهده کردیم و حالا همین فکر در عرصه اقتصادی هم میتواند حضور یابد و وضعیت اقتصادی کشور را بهبود ببخشد و چرا از این توان به درستی استفاده نمیشود.
وی گفت: علیرغم تاکید مقام معظم بر حضور مردم و جوانان در فعالیتهای اقتصادی، اما کمتر به این توصیه توجه میشود و امسال تحت عنوان جهش تولید با مشارکت مردم نامگذاری شده و مهم است که مسئولان بزرگوار باید برای حضور مردم در عرصه اقتصاد برنامه ریزی کنند.
امام جمعه زاهدان افزود: فعالیتهایی انجام شده، اما نیاز به مراتب بیشتر است و البته توان مردم و جوانان هم بیش از اینهاست و باید از این توان استفاده شود و فارغ از آمارهای خوبی که مسئولان و دولتهای مختلف ارائه میکنند مردم منتظر دیدن نتیجه این آمارها در سر سفره زندگی و معیشت خود هستند.
نماینده ولیفقیه در سیستان و بلوچستان بیان داشت: در عرصه بینالمللی همان گونه که مقام معظم رهبری فرمودند جریان فلسطین و غزه در صدر اخبار است خصوصا در این روزها که دانشجویان و دانشگاهیان آمریکا و اروپا هم به طرفداری از مردم غزه به میدان آمده اند و علیه رژیم غاصب صهیونیستی شعار میدهند و میبینیم که چه برخوردهایی با آنها میشود.
وی به بیان یک نکته پرداخت و گفت: در سالهای گذشته و زمانی که بلوک شرق و اتحاد جماهیر شوروی هنوز وجود داشت امام خمینی(ره) به رهبر آنها گورباچف نامه نوشته و او را به اسلام دعوت کردند و فرمودند جمعی از دانشمندان خود را بفرستید تا درس بخوانند و با اسلام آشنا شوند و با بینش دقیق و نگاه نافذ که از آن برخوردار بودند عنوان کردند که زین پس باید کمونیست را در موزههای تاریخ پیدا کنید و آنها توجهی نکردند و پس از مدتی اتحاد جماهیر شوروی فرو ریخت.
امام جمعه زاهدان تصریح کرد: مقام معظم رهبری نیز در بهمنماه سال۱۳۹۳ به دانشجویان اروپایی و آمریکایی نامهای نوشته و از آنها خواستند که از بزرگان خود دلیل اسلام ستیزی را سوال کنند و آنها را به تحقیق در خصوص اسلام و آشنایی با معارف و ارزشهای اسلامی توصیه کردند و بعد از عملیاتهای تروریستی که در کشورهای اروپایی رخ داد و آن را به نام مسلمانان افراطی گذاشتند و در آذرماه ۱۳۹۴ مجددا مقام معظم رهبری به دانشجویان اروپا و آمریکا نامه نوشتند و مطرح کردند که تروریست با هیچ تعالیم دینی به خصوص اسلام سازگاری ندارد و تروریست درد مشترک ماست و به ناامنیهای کشورهای منطقه و حمایت و پشتیبانی آمریکا و کشورهای غربی از گروههای تروریستی اشاره کردند و مجددا آنها را به آشنایی مستقیم و بیشتر با اسلام دعوت کردند.
آیتالله محامی اظهار داشت: بازتاب این بیانات و سایر فعالیتهای فرهنگی انقلاب اسلامی را امروز مشاهده میکنیم از جمله رواج حجاب اسلامی در بین مسلمان کشورهای مختلف چه کشورهایی که حکومت اسلامی دارند و چه کشورهایی که حکومت اسلامی ندارند و حجاب به عنوان پوشش زن مسلمان رواج یافته و این دشمنان اسلام را نگران کرده و دومی هم حرکت دانشجویان برای دفاع از مردم مظلوم فلسطین و غزه است آن هم دانشجویانی که مسلمان نیستند و چه بسا این حرکت بازتاب همان نامهها باشد و نشان دهنده این است که حرف حق جای خود را باز خواهد کرد و راه خود را پیش خواهد برد.
نماینده ولیفقیه در سیستان و بلوچستان گفت: حرف حق و سخن با منطق در دلها اثر میکند و اگر سخن مقام معظم رهبری در عمق جان دانشجویان مسلمان و غیر مسلمان آمریکا و اروپا تاثیر میگذارد نمیتواند در دل دانشجویان خود ما در ایران تاثیرگذار باشد.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری به طور مکرر به ارتباط گیری با دانشجویان توصیه کردند و سوال این است که ما جامعه روحانیت و مسئولان فرهنگی چه مقدار به دستور و تاکید ایشان عمل کردهایم و چه مقدار با قشر دانشجو و دانشآموز ارتباط ایجاد کردهایم و نتیجه آن را باید در دانشگاه ببنیم.
وی گفت: آیا هیجانی که در دفاع از فلسطین در دانشگاههای آمریکا و اروپا وجود دارد در میان دانشجویان داخل کشور هم مشاهده میکنیم؟ و اینکه در یک دانشگاه اروپایی و آمريکايی یک زن پای حجاب خود ایستاده و مقاومت میکند آیا چنین پوششی را ما در دانشگاهای خود مشاهده میکنیم؟ و اگراین طور نیست باید جوابی برای آن پیدا کنیم.
امام جمعه زاهدان افزود: این نشان دهنده کم کاری ماست و یک جهت کار این است که ما نسبت به کشورهای دیگر دستمان نمی رسد جز تمرکز روی منطق و بیان حرف حق اما در کشور خودمان میگوییم زور دست خود ماست و توجه نمیکنیم که کار فرهنگی با زور، قدرت و بخشنامه اجرا نمیشود.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری در جلسه با معلمان فرمودند باید تلاش کنید تا دانش آموزان عقلانیتی که پشت تصمیم های نظام جمهوری اسلامی هست را درک کنند اما ما در این جهت کمتر کار کردهایم در حالی که اگر دانشآموز و دانشجوی ما این منطق را درک کنند قشر زیادی آن را خواهند پذیرفت و افراد محدودی هستند که برای دشمن مزدوری میکنند و عموم فرزندان خود ما هستند و ما باید به دل اینها حرف بزنیم که کمتر صورت گرفته است.
امام جمعه زاهدان تصریح کرد: برای مثال حجاب حکم شرعی، قانون و الزام قانونی دارد و باید پیگیری شود اما قبل، هنگام و پس از پیگیری برای اجرای قانون باید کار فرهنگی و اقناع عمومی صورت گیرد و با عقلانیت همراه باشد و در غیر این صورت همان گونه که رضا شاه با زور نتوانست حجاب سر مردم کند با زور هم نمیتوان حجاب سر مردم کرد مگر اینکه خود او آن را بپذیرد و قبول کند.
نماینده ولیفقیه در سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: در اجرای الزام قانونی باید تدبیر به خرج داد و بنده در سالهای گذشته و در اجلاس ائمه جمعه خدمت رئیس جمهور محترم گفتم که اجرای قانون باید از دستگاههای اداری که مامور شما هستند شروع شود و عُرف هر جامعهای است که برای نیروهای خود یک لباس فرم تعیین و آن را الزام قانونی میکنند و بعد سراغ شرکتهای وابسته از جمله، بیمارستانها، شهرداری ها و..بروید و در گام بعد نیز مجوز مجموعههایی که برای کار نیاز به تایید شما دارند را مشروط به رعایت همین نکات ارائه کنید که در چنین شرایطی فضای جامعه تغییر پیدا میکند و بعد با موارد محدودی که دهن کجی میکنند برخورد صورت میگیرد اما متاسفانه این کار را نکردند و در خیابان و پارک شروع به برخورد با بی حجاب کردند و اتفاقاتی هم در پی داشت.
وی افزود: الزام قانونی باید پیگیری شود اما نیازمند تدبیر است و باید به تدریج با منطق و بدون ایجاد درگیری و بدون ایجاد دوقطبی سازی صورت گیرد و قبل، هنگام و پس از آن نیز کار فرهنگی لازم است.
باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان